In ons vorige blog bespraken we hoe je signalen van druk vroegtijdig kunt herkennen, zowel bij jezelf als binnen je team. Vandaag gaan we een stap verder: hoe beïnvloedt druk jouw gedrag, leiderschapsstijl en besluitvorming?

Wat gebeurt er met jou onder druk?

Druk brengt instinctieve reacties naar boven. Misschien ga je harder werken om controle te houden, trek je je terug, of bevriest je besluitvaardigheid. Deze automatische reactiemechanismen (ARM) – zoals vechten, vluchten of bevriezen – geven je een kortetermijnoplossing, maar zorgen vaak voor een vernauwd perspectief. In plaats van effectief leidinggeven, schiet je in overlevingsmodus.

Bron: Organisatiekunst

De impact van automatische patronen

  • Vechten: Je wordt dwingender, probeert meer controle te krijgen of probeert anderen te manipuleren om je doel te bereiken.
  • Vluchten: Je trekt je terug, meldt je ziek, of stopt met actief deelnemen aan het teamproces.
  • Bevriezen: Je vermijdt lastige beslissingen, laat conflicten liggen, of probeert het iedereen naar de zin te maken.

Deze patronen komen vaak voort uit diepere overtuigingen, zoals perfectionisme, onzekerheid of de angst om te falen. Ironisch genoeg versterken ze de druk en verzwakken ze je leiderschap.

Zo ga je bewust om met druk

De sleutel tot effectief leiderschap onder druk is vertraging. Door je reactiepatronen vroeg te herkennen, creëer je ruimte voor reflectie en strategie. Dit voorkomt dat je in automatische patronen schiet en geeft je de mogelijkheid om koersvast en helder te blijven.

Bron: Organisatiekunst

Deze stappen helpen je bewuster om te gaan met druk, zodat je niet in automatische patronen vervalt en koersvast blijft:

  1. Herken je patronen Welke signalen wijzen erop dat je onder druk staat? Let op veranderingen in je gedrag en gewoonten. Raak je bijvoorbeeld sneller geïrriteerd in vergaderingen of probeer je de controle te behouden in stressvolle situaties?
  2. Neem een stap terug Pauzeer voordat je reageert. Dit geeft je ruimte om het grotere geheel te zien en betere keuzes te maken. Plan bijvoorbeeld ‘mentale pauzes’ in je agenda in, zodat je even afstand kunt nemen.
  3. Zoek steun Reflecteer met je team of een mentor. Feedback helpt om blinde vlekken te ontdekken. Wees open over je reacties onder druk en vraag actief om input.
  4. Blijf trouw aan je waarden Herinner jezelf aan je kernwaarden en lange-termijndoelen, zelfs wanneer de druk toeneemt. Dit voorkomt dat je in overlevingsmodus schiet en je leiderschap verzwakt.

Conclusie

Het herkennen van je automatische reactiepatronen en leren hoe je ze kunt vertragen, geeft je de mogelijkheid om onder druk sterker en effectiever te zijn. Door bewust je gedrag te sturen, blijf je trouw aan je waarden, maak je betere beslissingen en versterk je je leiderschap.